Chang’e-6 กับตัวอย่างหินบะซอลต์จากด้านไกลที่เก่าแก่ถึง 2.83 พันล้านปี
ภารกิจ Chang’e-6 ในเดือน มิถุนายน 2024 ที่สร้างความฮือฮาในวงการวิทยาศาสตร์โลก ได้เดินทางสู่ดวงจันทร์และเก็บตัวอย่างจากพื้นที่ด้านไกล ซึ่งเป็นดินแดนที่ยังไม่มีใครได้สำรวจอย่างลึกซึ้งมาก่อน จุดหมายปลายทางของ Chang’e-6 คือพื้นที่แอ่ง South Pole-Aitken (SPA) บริเวณด้านไกลของดวงจันทร์ ที่นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่ามีประวัติศาสตร์ธรณีวิทยาอันซับซ้อนและแตกต่างจากด้านใกล้ที่หันหน้ามาสู่โลกเสมอ South Pole-Aitken (SPA) คือแอ่งขนาดใหญ่บนดวงจันทร์ ซึ่งตั้งอยู่บริเวณขั้วใต้และครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของด้านไกลของดวงจันทร์ (far side of the Moon) แอ่งนี้เป็นหนึ่งในโครงสร้างภูมิประเทศที่ใหญ่ที่สุดและเก่าแก่ที่สุดในระบบสุริยะ แอ่ง SPA ไม่ได้เป็นเพียงแอ่งอุกกาบาตที่ใหญ่ที่สุด แต่ยังเป็นพื้นที่ที่สามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับวิวัฒนาการในช่วงต้นของดวงจันทร์ การชนครั้งใหญ่ที่เกิดแอ่ง SPA อาจส่งผลกระทบต่อการกระจายตัวของวัสดุใต้ผิวและเนื้อโลกของดวงจันทร์ ตัวอย่างที่เก็บจากพื้นที่นี้จึงมีบทบาทสำคัญในการเติมเต็มช่องว่างในแบบจำลองลำดับเหตุการณ์ธรณีวิทยาของดวงจันทร์ ความแตกต่างระหว่างด้านใกล้และด้านไกลของดวงจันทร์ ความสำคัญของตัวอย่างเหล่านี้อยู่ที่การช่วยไขปริศนาความไม่สมมาตรของดวงจันทร์ (lunar dichotomy) ด้านใกล้ของดวงจันทร์เต็มไปด้วยพื้นที่มาเร (mare) ที่เกิดจากลาวาภูเขาไฟ แต่ด้านไกลกลับมีพื้นที่มาเรครอบคลุมเพียง 2% ของพื้นผิว รวมถึงมีเปลือกโลกที่หนากว่า ทำให้กิจกรรมภูเขาไฟลดลงอย่างมากเมื่อเทียบกับด้านใกล้ ข้อมูลจากภารกิจ Apollo, Luna และ Chang’e-5 การวิเคราะห์ตัวอย่างที่เก็บโดยภารกิจ Apollo และ […]